Tác hại khi không chăm sóc cà phê mùa khô
Trong mùa khô, cây cà phê cần lượng nước và dinh dưỡng ổn định để duy trì sự phát triển. Nếu không được chăm sóc cà phê mùa khô đúng cách:
- Lá cây héo rũ, rụng sớm.
- Cành yếu, giảm khả năng phân hóa mầm hoa.
- Cây chậm phát triển hoặc còi cọc.
Năng suất và chất lượng trái giảm mạnh khi cà phê thiếu nước và dinh dưỡng trong mùa khô sẽ dẫn đến:
- Trái nhỏ, nhân lép, hàm lượng đường và hương vị kém.
- Tỷ lệ đậu trái giảm do cây không đủ sức nuôi trái.
- Mất mùa hoặc sản lượng giảm nghiêm trọng trong niên vụ tiếp theo.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc cà phê cho năng suất cao
Cây cà phê sức khỏe không được tốt sẽ dễ bị tấn công bởi các loại sâu bệnh như:
- Bệnh rỉ sắt, thán thư, tảo đỏ.
- Sâu đục thân, rệp sáp…
Điều này khiến chi phí phòng trị sâu bệnh tăng cao và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả canh tác.
Trong mùa khô, đất dễ bị chai cứng, thiếu độ ẩm và vi sinh vật có lợi suy giảm. Nếu không được chăm sóc:
- Đất bạc màu nhanh.
- Khó phục hồi trong mùa mưa, ảnh hưởng đến vụ sau.
Ngoài ra, điều mà các nhà nông đáng lo nhất là tổn thất kinh tế:
- Năng suất giảm từ 20 – 40%.
- Chất lượng kém làm giá bán thấp.
- Chi phí cải tạo vườn và phục hồi cây cao hơn nhiều so với chi phí chăm sóc định kỳ.

Hướng dẫn cách chăm sóc cà phê mùa khô hiệu quả
Việc chăm sóc đúng cách giúp cây duy trì sức khỏe, hạn chế sâu bệnh và phát triển bền vững. Sau đây là hướng dẫn chi tiết cách tưới nước, bón phân và bảo vệ cây cà phê trong mùa khô để đạt hiệu quả tốt:
- Tưới nước hợp lý
Trong mùa khô, tưới nước đúng lúc và đúng lượng quyết định trực tiếp đến năng suất vườn cà phê:
- Thời điểm tưới: Khi lá bắt đầu héo nhẹ, thường sau 25 – 30 ngày nắng hạn liên tục.
- Lượng nước: 400 – 600 lít/cây/lần đối với vườn cà phê kinh doanh.
- Số lần tưới: 2 – 3 lần/vụ, tùy độ ẩm đất và thời tiết.
Phương pháp tưới hiệu quả:
- Tưới phun mưa: Phân bổ nước đồng đều, giúp cây hạ nhiệt nhanh.
- Tưới nhỏ giọt: Tiết kiệm nước, phù hợp đất dốc hoặc vùng khan hiếm nước.
- Béc cánh đập: Phổ biến ở Tây Nguyên, vừa tiết kiệm công vừa hiệu quả.
- Bón phân cân đối
Cây cà phê mùa khô cần đủ dinh dưỡng để nuôi hoa và trái non:
- Đợt 1: Sau tưới lần 1, bón NPK (16-8-16 hoặc 20-10-10) kết hợp trung vi lượng.
- Đợt 2: Sau tưới lần 2, bón thêm phân giàu kali và magiê để tăng chất lượng trái.
- Bổ sung hữu cơ: Dùng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh để cải tạo đất.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc cà phê trong mùa mưa
- Cắt tỉa, tạo hình cây
- Loại bỏ cành già, cành sâu bệnh hoặc cành mọc khuất trong tán.
- Giữ tán cây thông thoáng để ánh sáng phân bổ đều, giảm nguy cơ nấm bệnh.
- Tạo hình hợp lý để dinh dưỡng tập trung nuôi cành chính và trái.
- Phòng trừ sâu bệnh
Mùa khô là thời điểm sâu bệnh dễ bùng phát:
- Phòng bệnh: Phun thuốc đặc trị bệnh rỉ sắt, thán thư, tảo đỏ theo khuyến cáo.
- Biện pháp sinh học: Dùng nấm đối kháng Trichoderma để hạn chế nấm hại rễ.
- Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên theo dõi vườn để phát hiện và xử lý kịp thời.
- Che phủ và giữ ẩm cho đất
- Dùng cỏ khô, rơm rạ, vỏ cà phê hoặc nilon nông nghiệp để phủ gốc.
- Giúp giảm bốc hơi nước, hạ nhiệt độ đất và giữ ẩm lâu dài.

Những lưu ý khi chăm sóc cà phê mùa khô
1. Tưới Nước
-
Không tưới quá sớm khi đất còn ẩm. Chỉ tưới khi lá bắt đầu héo nhẹ để kích thích cây ra hoa đồng loạt.
-
Phân bổ nước hợp lý, ưu tiên các phương pháp tiết kiệm như nhỏ giọt hoặc béc cánh đập.
2. Bón Phân
-
Bón sau khi tưới, đúng thời điểm để cây hấp thu tốt.
-
Kết hợp phân hữu cơ nhằm cải tạo đất, giảm lệ thuộc vào phân hóa học.
-
Hòa tan phân vào nước tưới giúp cây hấp thu nhanh và hiệu quả hơn.
Xem thêm: Cách bón phân cho cà phê mới trồng
3. Cắt tỉa trong chăm sóc cà phê mùa khô
-
Chỉ cắt bỏ cành già, sâu bệnh hoặc che khuất ánh sáng.
-
Tránh cắt quá nhiều để không làm cây suy yếu; giữ ổn định bộ khung chính.
4. Phòng Trừ Sâu Bệnh
-
Kiểm tra vườn thường xuyên để phát hiện sớm các bệnh như rỉ sắt, thán thư.
-
Luân phiên sử dụng thuốc, kết hợp với biện pháp sinh học để giảm kháng thuốc và bảo vệ môi trường.
5. Giữ Ẩm Cho Đất
-
Che phủ gốc bằng rơm rạ hoặc vỏ cà phê, nhưng tránh phủ sát gốc để hạn chế nấm hại.
-
Hạn chế cày xới sâu trong mùa khô để giữ độ ẩm trong đất.
