Bệnh Nấm Phytophthora Trên Sầu Riêng là gì?
Bệnh nấm Phytophthora trên sầu riêng là loại nấm gây ra bệnh thối rễ, thối thân, và thối quả trên cây sầu riêng, làm giảm năng suất và chất lượng trái.
Loại nấm này thường xuất hiện trong điều kiện độ ẩm cao, đặc biệt sau những đợt mưa kéo dài hoặc tưới tiêu không hợp lý. Khi nấm tấn công, chúng nhanh chóng lan rộng qua hệ thống rễ và thân cây, gây ra hiện tượng úng, héo và chết cây.
Một trong những điểm nguy hiểm nhất của nấm Phytophthora là khả năng tồn tại lâu dài trong đất và nước, dễ dàng lây lan từ cây bệnh sang cây khỏe nếu không phát hiện và xử lý kịp thời.
Dấu hiệu nấm phytophthora xuất hiện trên sầu riêng
Nấm Phytophthora là tác nhân gây hại nghiêm trọng trên cây sầu riêng, đặc biệt trong mùa mưa hoặc điều kiện ẩm thấp kéo dài. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh sẽ giúp bà con giảm thiểu thiệt hại. Dưới đây là những triệu chứng điển hình cần lưu ý:
- Trên rễ cây
Rễ bị thối, chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen.
Cấu trúc rễ yếu, dễ gãy vụn khi nhổ lên.
Có mùi hôi nhẹ, do vi sinh vật phân hủy mô rễ chết.
- Trên thân và gốc cây
Vỏ thân đổi màu: từ nâu đến đen, bề mặt sần sùi, có thể bong tróc.
Xuất hiện vết nứt hoặc chảy nhựa, thường là nhựa đen hoặc trắng đục tại vùng bị nhiễm.
Gốc cây trở nên mềm nhũn, đôi khi có dịch nhầy trắng hoặc đục chảy ra.
- Trên lá và cành
Lá héo rũ mặc dù đất vẫn đủ ẩm, không phải do thiếu nước.
Cành khô dần từ ngọn xuống, dẫn đến rụng lá bất thường.
Toàn cây có biểu hiện suy yếu nhanh, đặc biệt sau những cơn mưa kéo dài.
- Trên quả sầu riêng
Quả bị thối từ cuống, sau đó lan rộng ra toàn bộ vỏ quả.
Phần bị thối có mùi hôi nồng, là dấu hiệu đặc trưng do nấm tấn công.
Trái rụng sớm, chưa kịp chín, làm giảm sản lượng nghiêm trọng.
Việc phát hiện sớm những dấu hiệu này giúp bà con tiết kiệm thời gian và chi phí điều trị, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ mất trắng vườn cây.
Cách trị bệnh nấm phytophthora trên sầu riêng
Khi đã xác định cây bị nhiễm nấm Phytophthora, cần tiến hành các biện pháp xử lý kịp thời và triệt để.
- Cắt bỏ bộ phận bị bệnh
- Loại bỏ rễ, thân, hoặc cành đã bị thối.
- Tiêu hủy bằng cách chôn sâu hoặc đốt để tránh lây lan.
- Xử lý vết cắt
- Dùng vôi bột hoặc dung dịch khử trùng như nước vôi đặc, Benkona để xử lý vết thương sau khi cắt.
- Đảm bảo các vết thương khô ráo trước khi tiếp tục chăm sóc.
- Dùng thuốc đặc trị
Khi cây sầu riêng đã nhiễm nấm Phytophthora, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất đặc trị là biện pháp quan trọng và cần thiết để ngăn chặn sự phát triển của mầm bệnh.
Một số hoạt chất đặc trị hiệu quả thường được khuyến cáo bao gồm:
- Fosetyl-Al.
- Metalaxyl hoặc Metalaxyl-M.
- Mancozeb.
- Phosphorous acid (Axit phosphorous).
Nên pha thuốc đúng liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất. Đặc biệt, bà con nên luân phiên các hoạt chất khác nhau để ngăn ngừa hiện tượng kháng thuốc – một vấn đề phổ biến nếu sử dụng lặp đi lặp lại một hoạt chất trong thời gian dài.
Ngoài ra, trong điều kiện mưa ẩm, nên ưu tiên phun thuốc vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh phun lúc trời nắng gắt hoặc có gió mạnh để thuốc thẩm thấu hiệu quả hơn.
Xem thêm: Hướng Dẫn Chăm Sóc Sầu Riêng Mùa Mưa Hiệu Quả
- Cải thiện hệ thống thoát nước
- Đảm bảo đất trồng thoát nước tốt, không để đọng nước quanh gốc cây.
- Hạn chế tưới nước vào buổi chiều tối.
- Tăng sức đề kháng cho cây
- Bổ sung phân hữu cơ hoai mục, kết hợp vi sinh vật có lợi.
- Sử dụng phân bón lá tăng cường sức đề kháng như Amino acid, Humic, hoặc chế phẩm sinh học Trichoderma.
Dụng cụ khuyên dùng trị bệnh nấm trên sầu riêng
Việc sử dụng dụng cụ đúng cách không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn ngăn chặn sự lây lan.
| Dụng cụ | Công dụng |
| Kéo cắt cành chuyên dụng | Cắt bỏ phần cây bị nhiễm bệnh chính xác và sạch sẽ |
| Bình phun áp suất | Phun thuốc bảo vệ thực vật đều và thấm sâu hơn |
| Cuốc, xẻng làm đất | Đào rễ, xử lý đất quanh gốc, tạo rãnh thoát nước |
| Găng tay cao su | Bảo vệ tay khi tiếp xúc thuốc và cây nhiễm bệnh |
| Vôi bột hoặc vôi nông nghiệp | Xử lý vết cắt và cải tạo đất chống nấm bệnh hiệu quả |
Câu hỏi thường gặp của bệnh bệnh nấm Phytophthora trên sầu riêng
Bệnh nấm phytophthora lây lan qua đường nào?
Bệnh lây qua nước tưới, đất nhiễm nấm, dụng cụ làm vườn, và tiếp xúc trực tiếp giữa cây bệnh với cây khỏe.
Có thể trị dứt điểm bệnh nấm phytophthora không?
Có thể kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm và áp dụng đúng kỹ thuật. Tuy nhiên, khó trị dứt điểm hoàn toàn nếu không kết hợp cải tạo đất và phòng ngừa.
Trichoderma có trị được nấm phytophthora không?
Trichoderma giúp ức chế sự phát triển của nấm gây bệnh và cải tạo đất, nhưng hiệu quả sẽ cao hơn khi kết hợp thuốc hóa học đặc trị.
Bệnh phytophthora thường xuất hiện vào mùa nào?
Mùa mưa, độ ẩm cao là điều kiện lý tưởng để nấm phát triển mạnh.
Phun thuốc phòng ngừa định kỳ có cần thiết không?
Có. Nên phun thuốc phòng ngừa định kỳ, đặc biệt trong mùa mưa hoặc sau khi cắt tỉa để ngăn ngừa bệnh tái phát.
Có giống sầu riêng nào kháng nấm phytophthora không?
Một số giống có khả năng kháng tốt hơn như Ri6, Dona, tuy nhiên vẫn cần kết hợp chăm sóc hợp lý để phòng bệnh.
