Diễn biến tình hình thị trường cafe thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng xảy ra nhiều biến động trong thời gian gần đây. Theo đánh giá, đây là mức giá cafe cao nhất trong vòng 15 năm qua. Thực trạng giá cafe tăng cao cũng gây ra sức ép không nhỏ đến các chủ kinh doanh quán cafe. Liệu giá cafe nửa cuối năm 2023 sẽ có những biến động như thế nào? Cùng Sapo.vn đi tìm hiểu ngay nhé!
1. Thực trạng giá cafe tăng cao
Tại một số địa phương như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đắk Nông,… giá cà phê gần đây đều được thu mua ở mức 60.500 – 61.000 đồng/kg. Loại cafe Arabica có xu hướng giảm dần do chịu tác động của đồng USD nhưng giá cafe hiện tại đã tăng khoảng 40% so với đầu năm, có lúc lên tới 64.000 đồng/kg. So với cùng kỳ năm ngoái, giá thu mua cafe đã tăng lên tới 48% do nguồn cung trong nước liên tục cho thấy tín hiệu sụt giảm.
Hầu như các doanh nghiệp tại thời điểm này đều ít còn trữ hàng để bán, mua đến đâu bán đến đó do chịu áp lực về mặt tài chính. Một số nhà cung cấp đối mặt với tình trạng thiếu hàng, không còn đủ hàng để giao trong những tháng cuối năm.
2. Nguyên nhân giá cafe tăng mạnh tại Việt Nam
Nguyên nhân khiến giá cafe tăng cao được các chuyên gia nhận định là do đến từ một số yếu tố sau:
2.1 Sự thay đổi trong nhu cầu của người tiêu dùng
Sự chênh lệch giá giữa các loại cafe ảnh hưởng đến lựa chọn của người tiêu dùng. Họ lựa chọn sử dụng cafe Robusta thay vì Arabica để tiết kiệm chi phí. Các chủ kinh doanh cũng dần thay đổi theo thị hiếu của người tiêu dùng, phối trộn hạt Robusta với hạt Arabica nhằm giảm chi phí.
2.2 Lạm phát khiến chi phí sản xuất tăng cao
Lạm phát khiến người dân cũng chịu không ít những hậu quả kéo theo. Giá nguyên, nhiên vật liệu tăng cao, giá vật tư nông nghiệp tăng gấp đôi thậm chí gấp 3 làm cho giá thành sản xuất, chế biến cà phê tăng cao khiến giá bán tăng theo.
Sự chênh lệch về tỷ giá giữa đồng Real Brazil so với USD quá lớn cũng là nguyên nhân khiến cho nông dân Brazil dường như không còn mặn mà bán cafe ra thị trường.
2.3 Nguồn cung cấp thiếu hụt
Sản lượng cafe Robusta của Việt Nam trong niên vụ 2022 -2023 ước tính giảm khoảng 10 – 15% so với niên vụ trước do ảnh hưởng của thời tiết không thuận lợi và làn sóng chuyển dịch cây trồng. Nhiều nông dân chuyển sang trồng sầu riêng và chanh dây để đạt lợi nhuận cao hơn.
Nguồn cung từ các quốc gia xuất khẩu lớn khác như Brazil và Indonesia đang có dấu hiệu thu hẹp lại từ đầu năm 2023. Theo Viện Địa lý và Thống kê Brazil, sản lượng cafe Robusta của nước này trong năm 2023 có thể sẽ sụt giảm gần 9% so với năm ngoái. Indonesia cũng được Volcafe dự đoán sản lượng sẽ giảm về mức thấp nhất trong gần một thập kỷ qua.
2.4 Cafe được sang tay nhiều lần
Do thiếu nguồn hàng trầm trọng nên các thương lái trong nước bán qua tay nhiều lần, mỗi lần giá cafe lại tăng lên một chút khiến mức giá ngày càng tăng mạnh. Trong nước khan hiếm nguồn cung khiến cho cafe Việt ít được đưa lên sàn vào thời điểm này (ví dụ sản lượng tồn kho trên sàn London luôn duy trì ở mức thấp suốt nhiều tháng qua).
3. Những yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của giá cafe
Giá cafe có những biến động lớn trên thị trường do bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau:
Ảnh hưởng của thời tiết và cán cân cung cầu
Brazil là nước có sản lượng cafe lớn nhất thế giới nhưng vùng trồng cà phê tập trung vào hướng Đông nên thường chịu ảnh hưởng của sương giá và sương muối, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng. Khi hiện tượng này diễn ra trong thời kỳ cafe ra hoa thì ngay lập tức các nhà đầu cơ gom hàng vì biết rằng sản lượng sẽ thiêu, các cân cung cầu lệch và khi đó giá sẽ tăng.
Yếu tố tài chính và thị trường toàn cầu
Thị trường cà phê thế giới chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi giới tài chính. Giới này cung ứng vốn cho những nhà đầu cơ. Khi thị trường tài chính thế giới biến động (biến động về giá vàng, giá dầu thô, tỷ giá đồng USD so với đồng Euro, đồng Bảng Anh, đồng Yên,…) họ điều chỉnh suất đầu tư vào lĩnh vực có lợi nhất. Khi đó, các nhà đầu cơ nhanh chóng bán ra thu tiền làm giá cà phê rớt nhanh.
4. Dự đoán giá cafe cuối năm 2023
Dự báo của Sở Giao dịch hàng hóa Việt Nam, giá cà phê sẽ tiếp tục diễn biến theo những thay đổi của cung – cầu. Về dài hạn, Cục Xuất nhập khẩu dự báo tốc độ tăng giá cà phê có thể chậm lại do các yếu tố vĩ mô không thuận lợi vào cuối năm 2023. Các ngân hàng trung ương lớn vẫn quyết định theo đuổi chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm đưa lạm phát về mức mục tiêu, bức tranh kinh tế thế giới sẽ tiếp tục nhuốm màu ảm đạm. Kéo theo đó là nhu cầu tiêu thụ đối với cà phê sẽ khó có thể hồi phục và thậm chí là sụt giảm mạnh trong thời gian tới.
Thậm chí, giá cà phê có thể bắt đầu giảm dần vào quý 4/2023 đến năm 2024 khi suy thoái ngày càng cận kề. Dưới áp lực từ việc nhu cầu tiêu thụ tiếp tục suy yếu do lo ngại suy thoái kinh tế, giá cà phê thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ nối tiếp xu hướng giảm. Tuy nhiên, đà giảm của cà phê sẽ được điều chỉnh chậm lại do nguồn cung không thực sự tích cực như những gì thị trường đã và đang kỳ vọng. 2023 là năm mất mùa của cà phê theo chu kỳ 2 năm được mùa một lần tại Brazil, sẽ là nhân tố hạn chế lại đà giảm do nhu cầu suy yếu gây ra đối với giá mặt hàng này.
Những phân tích và dự đoán về giá cafe nửa cuối năm 2023 và trong thời gian tới được tổng hợp từ các chuyên gia trong ngành và giúp các chủ kinh doanh có thêm thông tin để tham khảo. Các chủ quán kinh doanh cafe đừng quên liên tục cập nhật giá cafe hàng ngày để chủ động lên phương án dự phòng phù hợp để không rơi vào những khó khăn nhé.
Nguồn: Sapo.vn